znieczulenie_dzieciPrzed znieczuleniem

Znieczulenie dziecka nie jest tożsame ze znieczulaniem miniatury dorosłego. W Polsce anestezjologia pediatryczna jest częścią ogólnej anestezjologii i ze względu na liczne odrębności anatomiczne, fizjologiczne i psychiczne tylko część anestezjologów chce znieczulać dzieci. Ale również są tacy, którzy lubią znieczulać dzieci i doceniają ich naturalność w reakcjach z innymi ludźmi, a w przypadku dzieci z wrodzonymi czy nabytymi schorzeniami, wymagającymi często leczenia, uznają za konieczne zaoszczędzenie im wszelkich cierpień.

Znieczulenie ogólne u dziecka jest trudną decyzją dla Rodziców. Jednak najczęściej świetnie rozumieją, że przy koniecznym dla zdrowia zabiegu u dzieci niepełnosprawnych lub niewspółpracujących,  ochrona psychiki przed skutkami stresu i zniesienie bólu w warunkach gwarantujących jak największe bezpieczeństwo są nieocenionym dobrodziejstwem współczesnej nauki. Często jest to jedyny sposób na wykonanie koniecznego zabiegu!

Przy zabiegach wymagających znieczulenia dziecka, z wielu powodów wskazany jest kontakt Rodziców z anestezjologiem. W wypadku dzieci zdrowych często wystarczy telefoniczny, a w przypadku wątpliwości, czy przy obecności istotnych chorób – osobisty z dzieckiem. W dniu znieczulenia dla bezpieczeństwa Twojego dziecka zastosuj się do poniższych zaleceń.

Przez 6 godzin przed zabiegiem niczego nie podawaj do jedzenia i picia. W przypadku małych dzieci do 4 roku życia okres może być krótszy – 4 godziny. U tak małych dzieci przed znieczuleniem ambulatoryjnym dopuszczalne jest wypicie niewielkiej ilości czystego płynu na 2 godziny przed zabiegiem.

Ubierz dziecko w luźne ubranko z dobrym dostępem do ramion i klatki piersiowej, godząc się na możliwość jego zabrudzenia w czasie zabiegu. Jeżeli w trakcie konsultacji otrzymaliście lek do premedykacji, na 20-30 minut przed przybyciem do Kliniki podajcie go dziecku. Wskazane jest oddanie moczu przed wyjazdem, a u małych dzieci założenie czystego pampersa.

W przypadku dzieci wymagana jest obecność przy nim jednego z rodziców lub opiekunów prawnych. Dobrze by było, gdyby dziecko na zabieg pojechało ze swoją ulubioną zabawką, np. misiem. W przypadku dzieci bardzo ważne jest ich właściwe przygotowanie psychiczne do badania. Uwaga ta dotyczy szczególnie rodziców lub opiekunów tych dzieci, które ze względu na swój wiek lub dużą dojrzałość psychiczną rokują możliwość podjęcia współpracy z osobami wykonującymi znieczulenie. Prosimy o nieoszukiwanie dzieci przy wyjaśnianiu celu wizyty w Klinice.

Znieczulenie

Dziecko w obcych dla siebie warunkach chce być z osobami bliskimi. Świetnie to rozumiemy i dlatego dopóki można, przebywa blisko Rodziców. Udaje się nam czasami pozyskać zaufanie dziecka, ale często, pomimo premedykacji i Państwa pomocy, początek naszego spotkania bywa głośny i energiczny.

Na szczęście, w większości przypadków podana przez Rodzica i połknięta często z oporami tabletka lub wypity syrop robią z dziecka miłego, zadowolonego, choć sennego osobnika. Nie jest to jednak metoda wychowawcza i takich preparatów później już do domu nie wydajemy! My też nie zawsze mamy natychmiastowe sukcesy w stosowaniu bezstresowych metod. W wyjątkowych przypadkach całkowitej negacji naszej pracy, musimy zastosować mikrowlewkę doodbytniczą lub szybkie wziewne znieczulenie ogólne, pomimo głośno wyrażanego niezadowolenia. Na szczęście zastosowana premedykacja często wystarcza do założenia niebieskiego lub różowego motylka, przez który podajemy środki znieczulające, a dodatkowo daje niepamięć wszystkich nieprzyjemnych zdarzeń. W przypadku dzieci akceptujących nasze postępowanie, o ile nie stoi na przeszkodzie brak widocznych żył, sensowne jest założenie w miejsce wkłucia maści znieczulającej.

Samo znieczulenie i zabieg wykonujemy bez obecności Rodziców. Musicie nam zaufać, że chcemy jak najlepiej dla Waszego dziecka i w tym momencie musimy zajmować się tylko nim. W wielu przypadkach znieczulenie ogólne jest łączone ze znieczuleniem miejscowym. Kombinacja taka zapewnia bardzo dobre działanie przeciwbólowe w czasie i po zabiegu, przyczynia się do zmniejszenia ilości podawanych dziecku w czasie zabiegu leków oraz zapewnia długi okres bezbolesności po zakończonym zabiegu operacyjnym

Po zabiegu, od momentu powrotu wszystkich czynności życiowych, będziecie znowu przy budzącym się dziecku i bardzo wtedy potrzebujemy Waszej pomocy w opiece nad nim. Prosimy wtedy o zapewnienie poczucia bezpieczeństwa często jeszcze nie w pełni świadomemu dziecku, chronienie go przed możliwością urazu. Tym bardziej że ze świadomością narasta stopień rozżalenia i tylko Rodzice są w stanie to uczucie poskromić. Ze względu na stosowane leki i techniki znieczulenia dziecko szybko wraca do pełnej wydolności i często już po 30 minutach od zakończenia znieczulenia może wrócić do domu. A tam może dostać pić, dwie godziny później jeść i – jeżeli będzie wskazane – proste leki przeciwbólowe (np. paracetamol w dowolnej formie). Takie postępowanie pozwoli na dużo milszą atmosferę przy ewentualnym kolejnym spotkaniu.

Możliwe powikłania

Powikłania zagrażające życiu lub powodujące trwałe kalectwo są niezwykle rzadkie przy obecnie stosowanym sprzęcie i lekach. Pełne monitorowanie parametrów życiowych gwarantujących utrzymanie właściwych parametrów oddychania i krążenia, oraz wyeliminowanie leków mogących wywołać najgroźniejsze, niezwykle rzadkie powikłanie, jakim jest gorączka złośliwa, pozwala na skupienie się na niegroźnych i przemijających niespodziankach, z jakimi przy znieczuleniu dzieci zdarza się nam spotykać. U dzieci z nadwrażliwością możliwe jest wystąpienie przejściowego skurczu oskrzeli z przemijającą dusznością. Czasami zdarzają się krwawienia z miejsca operowanego wymagające podania leków lub dodatkowego zaopatrzenia chirurgicznego. Czasem zdarzają się alergiczne reakcje skórne (wysypka lub rumień). Objawy typowe po znieczuleniu to swędzenie nosa i oczu, drapanie w gardle. Często po zabiegu dziecko może czuć się źle, bo przez pewien czas jest zdezorientowane i pobudzone. Ważna w tym okresie jest współpraca rodziców z zespołem anestezjologicznym, mająca na celu stworzenie poczucia bezpieczeństwa dziecku.

Dzieci, które przed ukończeniem trzeciego roku życia przechodzą wiele operacji w znieczuleniu ogólnym, mają podwyższone ryzyko trudności z nauką w późniejszym okresie życia – informują naukowcy z USA na łamach pisma „Anesthesiology” w 2009 r. Już wcześniejsze badania na zwierzętach sugerowały, że leki znieczulające powodują zaburzenia w rozwoju mózgu młodych osobników. W swojej najnowszej pracy grupa doktora Roberta Wildera z Mayo Clinic dowiodła, że stosowanie znieczulenia ogólnego u bardzo małych dzieci może mieć podobne konsekwencje. Naukowcy wykorzystali w swojej pracy dane 5357 dzieci urodzonych w latach 1976-1982 i na podstawie szczegółowej analizy historii poszczególnych pacjentów odkryli, że jednorazowe zastosowanie znieczulenia ogólnego u małego dziecka nie jest szkodliwe, natomiast podawanie środków znieczulających częściej u dzieci przed ukończeniem trzeciego roku życia zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia trudności w nauce przed ukończeniem przez nie 19 lat. Nie można też wykluczyć, że wpływ na to mają nie same leki znieczulające, a choroby wymagające w tym wieku licznych zabiegów w znieczuleniu.

Zabiegi ambulatoryjne u dzieci – przeciwwskazania

  1. Zwiększone ryzyko związane z obecnością niewyrównanych schorzeń. (ASA >III)
  2. Dziecko ma < 1 miesiąc lub jest wcześniakiem < 1 roku życia.
  3. Dziecko bezpośrednio po szczepieniu; anestezja nie wcześniej niż:
    • di-per-te, Heine-Medina, Hemophilus – trzy dni po szczepieniu
    • świnka, różyczka i odra – dwa tygodnie po szczepieniu.
  4. Przebyta choroba zakaźna; anestezja nie wcześniej niż:
    • Ospa wietrzna – gdy wyschnie ostatni wykwit
    • Świnka – 10 dni po stwierdzeniu powiększonych węzłów
    • Odra – 5 dni po wystąpieniu zmian skórnych
    • Różyczka – 7 dni po wystąpieniu zmian skórnych
    • Koklusz – 21 dni od pierwszych objawów lub 6 dni od rozpoczęcia podawania antybiotyku.
  5. Ostry nieżyt górnych dróg oddechowych: duszność, duża ilość wydzieliny w drogach oddechowych, ew. podwyższona ciepłota ciała (> 37,8OC).
  6. Duże ryzyko krwawienia po zabiegu, np. skazy krwotoczne (hemofilia).
  7. Dzieci, w których rodzinach występowały nagłe zgony niemowląt lub gorączka złośliwa.

Nie wiem, czy te informacje odpowiedzą na wszystkie pytania dotyczące znieczulenia Waszego dziecka. Jeżeli zdecydujecie się na wykonanie zabiegu przy którym potrzebna będzie moja pomoc, wszystkie inne wątpliwości wyjaśnimy razem. Jestem pewien, że podjęte decyzje dobrze będą służyły Jego zdrowiu i bezpieczeństwu.